Dünya genelinde çeşitli arı türleri ve ırkları bulunmaktadır. Fakat her arı ırkının kendine özgü özellikleri bulunmakta ve arı ırklarının verimleri, performansları, mevsimlere göre farklılıkları bulunmaktadır. Dünyaca kabul edilmiş çeşitli arı ırkları ve türleri bulunmaktadır. Arı ırkları ve türleri arasındaki farklılığın arıların performansının farklı özelliklere bağlı olmasından kaynaklandığı bilinmektedir.
Ana Arıların Performanslarını Etkileyen Faktörler
Arıların performanslarını ve verimlerini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Arıların seleksiyonları, genotipleri, Yetiştirilen arıların kondisyonları ve koloni güçleri, yetiştirildikleri mevsimler ve ana arıların yaşlarının etkisi gibi sayısı arttırılabilecek bu faktörlerin etkisi bulunmaktadır. Bu faktörlerin arılar üzerindeki etkileri araştırılmakta ve arıların performanslarının arttırılması için çeşitli ıslahlar yapılmaktadır. Her arı türünün kendine özgü performansları ve verim farklılıkları bulunmaktadır.
Dünyaca Bilinen Arı Irkları
Dünyaca kabul gören farklı arı ırkları mevcuttur. Bu arı ırkları arasında Kafkas ırkı, İtalyan ırkı, Karniyol ırkı, Kıbrıs Arısı, Suriye arısı, Anadolu arısı ve Belfast ana arı ırkları bulunmaktadır. Bu ırkların en uysal olanları Karniyol ırka sahip olan arılardır. Karniyol arı ırkları ile Kafkas arı ırkları birbirine benzemektedir. Arıların ırkları arasında boyutları, verimleri ve performansları farklı olmaktadır.
Damızlık Ana Arı
Ülkemizde bazı bölgelerde damızlık ana arı üretimi gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de iklim şartlarına uygun ve izola bölgesine sahip tek arı Kafkas arısı olmaktadır. Bu arı genel itibariyle yüksek yerlerde, rakımı yüksek kesimlerde kendilerini korumaktadır. Özellikleri 1500 rakımda ve bu rakımdan daha yüksek yerde saf Kafkas arı olarak kalmaktadır.
Damızlık Ana Arıların Üretimi
Yüksek bölgelerden alınan damızlık ana arılarla F1 Denilen ana arı üretimleri yani melez ana arı üretimleri gerçekleştirilmektedir. Türkiye’de devlet tarafından korunmaktadır ve Artvin ile Ardahan’ın ilçelerinde üretilmektedir. Bu illerinde Macahel ve Posof ilçelerinde yetiştirilmektedir. Türkiye’de bu bölgelerin dışında herhangi bir yerinde arı girişi bulunmadığından dolayı kendi saflıklarını korumaktadırlar.
Damızlık Ana Arıların Kolonileri
Ardahan ve Artvin dışında arı girişi bulunmadığından dolayı bu yöreler genellikle ana arı üretmek amacı ile kullanılmaktadır. Burada ana arı kolonileriyle yapılmış olan analar damızlık ana arı olup ülkemizin çeşitli illerine görülerek ana arı üretimleri yapılabilmektedir. Bu şekilde yapılan ana arıların üretimlerine F1 denmektedir. Ana arı olarak üretilen ana arılar Ardahan ilinin Posof ilçesinde üretilmektedir. Yaklaşık rakım 1500 üzerinde olmakta ve damızlık ana arı isteyen arıcılara da Posof ilçesinden gönderilmektedir.
Damızlık Ana Arı Üretimlerinin Kontrolü
Damızlık ana arı üretimleri Tarım Bakanlığı’nın izni ile gerçekleştirilmektedir. Tarım Bakanlığı tarafından Posof Kafkas arıları tescillendirilmiş ve bu bölge izole olarak kabul edilmiştir. Arının saflığı bilimsel olarak ispatlanmıştır. Gerekli ana arıların üretim teknikleri de düzenli çalışmalarla sürdürülmektedir. Damızlık ana arıların yetiştirilmesi için Bakanlık tarafından kurs verilmekte ve kurs sonunda Damızlık Ana Arı Yetiştirici Sertifikası verilmektedir.
Damızlık Ana Arı Fiyatları
Damızlık fiyatları bu yıl için ortalama 100 ila 150 TL arasında değişmektedir.